Hiện nay thế giới có hàng trăm dịch vụ mạng xã hội khác nhau, với MySpace và Facebook nổi tiếng nhất trong thị trường Bắc Mỹ và Tây Âu; Orkut và Hi5 tại Nam Mỹ; Friendster tại châu Á và các đảo quốc Thái Bình Dương. Dịch vụ mạng xã hội khác gặt hái được thành công đáng kể theo vùng miền như Bebo tại Anh Quốc, CyWorld tại Hàn Quốc, Mixi tại Nhật Bản và tại Việt Nam xuất hiện rất nhiều các dịch vụ mạng xã hội như: Zing Me, YuMe, Tamtay...

Dịch vụ mạng xã hội (tiếng Anh: Social Networking Service - SNS) là dịch vụ nối kết các thành viên cùng sở thích trên Internet lại với nhau với nhiều mục đích khác nhau không phân biệt không gian và thời gian. Những người tham gia vào dịch vụ mạng xã hội được gọi là cư dân mạng.
Dịch vụ mạng xã hội có những tính năng như chat, e-mail, phim ảnh, voice chat, chia sẻ file, blog và xã luận. Mạng đổi mới hoàn toàn cách cư dân mạng liên kết với nhau và trở thành một phần tất yếu của mỗi ngày cho hàng trăm triệu thành viên khắp thế giới. Các dịch vụ này có nhiều phương cách để các thành viên tìm kiếm bạn bè, đối tác: dựa theo group (ví dụ như tên trường hoặc tên thành phố), dựa trên thông tin cá nhân (như địa chỉ e-mail hoặc screen name), hoặc dựa trên sở thích cá nhân (như thể thao, phim ảnh, sách báo, hoặc ca nhạc), lĩnh vực quan tâm (kinh doanh, mua bán).

Các cộng đồng trực tuyến (tiếng Anh: Online community) cũng được các lập trình viên và người dùng coi như dịch vụ mạng xã hội, mặc dù theo nghĩa rộng, SNS thường cung cấp dịch vụ tập trung vào cá nhân trong khi cộng đồng trực tuyến tập trung vào nhóm. Các trang web mạng xã hội được định nghĩa là các trang web tạo điều kiện cho việc xây dựng một mạng lưới liên hệ để trao đổi các loại nội dung trực tuyến. Các trang web này cung cấp một không gian để tương tác liên tục vượt xa tương tác trực tiếp. Các tương tác qua trung gian máy tính này liên kết các thành viên từ các mạng lưới khác nhau, giúp duy trì và phát triển các mối quan hệ xã hội và trong công việc. Các trang web này cho phép mọi người từ khắp thành phố trên toàn thế giới kết nối với nhau. Tùy thuộc vào nền tảng phương tiện truyền thông mạng xã hội mà các thành viên có thể liên hệ với tất cả thành viên trong mạng lưới.

Phân loại dịch vụ mạng xã hội

Dịch vụ mạng xã hội được phân thành bốn loại:

• Các dịch vụ mạng xã hội giao lưu được sử dụng chủ yếu để giao lưu với bạn bè hiện tại (ví dụ: Facebook)

• Mạng xã hội trực tuyến là mạng máy tính phân tán, nơi người dùng giao tiếp với nhau thông qua các dịch vụ internet.

• Dịch vụ mạng xã hội được sử dụng chủ yếu trong việc giao tiếp phi xã hội giữa các cá nhân (ví dụ: LinkedIn, một trang web định hướng nghề nghiệp và việc làm)

• Các dịch vụ mạng xã hội điều hướng được sử dụng chủ yếu để giúp người dùng tìm thông tin hoặc tài nguyên cụ thể (ví dụ: Goodreads)

Hiện nay thế giới có hàng trăm dịch vụ mạng xã hội khác nhau, với MySpace và Facebook nổi tiếng nhất trong thị trường Bắc Mỹ và Tây Âu; Orkut và Hi5 tại Nam Mỹ; Friendster tại châu Á và các đảo quốc Thái Bình Dương. Dịch vụ mạng xã hội khác gặt hái được thành công đáng kể theo vùng miền như Bebo tại Anh Quốc, CyWorld tại Hàn Quốc, Mixi tại Nhật Bản và tại Việt Nam xuất hiện rất nhiều các dịch vụ mạng xã hội như: Zing Me, YuMe, Tamtay...
Cấu thành

Nút (node): Là một thực thể trong mạng. Thực thể này có thể là một cá nhân, một doanh nghiệp hoặc một tổ chức bất kỳ nào đó

Liên kết (tie): là mối quan hệ giữa các thực thể đó. Trong mạng có thể có nhiều kiểu liên kết. Ở dạng đơn giản nhất, mạng xã hội là một đơn đồ thị vô hướng các mối liên kết phù hợp giữa các nút. Ta có thể biểu diễn mạng liên kết này bằng một biểu đồ mà các nút được biểu diễn bởi các điểm còn các liên kết được biểu diễn bởi các đoạn thẳng.

Mục tiêu

Tạo ra một hệ thống trên nền Internet cho phép người dùng giao lưu và chia sẻ thông tin một cách có hiệu quả, vượt ra ngoài những giới hạn về địa lý và thời gian.

Xây dựng lên một mẫu định danh trực tuyến nhằm phục vụ những yêu cầu công cộng chung và những giá trị của cộng đồng.
Các loại hình SNS

SNS xây dựng hồ sơ người dùng

Các dịch vụ xây dựng hồ sơ chủ yếu được hình thành xoay quanh các trang hồ sơ của người dùng - bao gồm thông tin cá nhân về một người dùng như hình ảnh, sở thích, lượt thích và không thích của họ. Các dịch vụ kết nối mạng xã hội này cung cấp một không gian hoặc một trang phản ánh thực thể hoặc hình ảnh trực tuyến của thành viên. Bebo, Facebook và

MySpace đều là những ví dụ điển hình cho dịch vụ này. Thành viên có thể thiết kế và tùy chỉnh các trang của họ và có trách nhiệm đóng góp ý kiến hoặc đề xuất cho các trang khác. Loại hình này là phổ biến nhất trong thời đại ngày nay vì nó cung cấp cho một thực thể trực tuyến và phản ánh hình ảnh trực tuyến của các thành viên nhằm thu hút người dùng và tương tác với những người khác như bạn bè.

SNS xây dựng nội dung

Trong các dịch vụ này, hồ sơ của người dùng vẫn là một cách quan trọng để tổ chức các kết nối nhưng đóng vai trò thứ yếu trong việc đăng nội dung. Trang web chia sẻ ảnh Flickr là một ví dụ về loại dịch vụ này, nơi mà các hội nhóm và những bình luận xoay quanh hình ảnh. Thành viên trên các trang này có thể tải lên hình ảnh để chia sẻ ảnh và có thể bình luận về ảnh. Ở đây hồ sơ người dùng chỉ là một tài khoản của người dùng và do đó đóng vai trò thứ yếu trong SNS xây dựng nội dung. Một mạng xây dựng nội dung khác là Youtube được thiết kế để chia sẻ video. Youtube cung cấp một không gian web nơi người dùng tải lên video của họ và chia sẻ nó. Trong dịch vụ này, hồ sơ chỉ là một tài khoản và đóng một vai trò không quan trọng.

Môi trường ảo nhiều người dùng

Các trang web môi trường ảo trực tuyến như Second Life  và World of Warcraft cho phép người dùng tương tác với nhau thông qua một hình ảnh đại diện ảo. Người dùng có thể tùy chỉnh, xây dựng và kiểm soát hồ sơ chức năng của mình. Danh sách bạn bè thường được giữ ở chế độ riêng tư và không được chia sẻ hoặc hiển thị công khai.

SNS trên điện thoại di động

Nhiều trang mạng xã hội, ví dụ Facebook và Twitter, cung cấp các phiên bản trên  điện thoại di động, cho phép các thành viên tương tác với bạn bè thông qua điện thoại của họ. Ngày càng có nhiều cộng đồng được phát triển thêm trên nền tảng di động hoặc chỉ có trên điện thoại di động, cho phép tạo dựng hồ sơ và chia sẻ giống với các dịch vụ mạng xã hội trên Web.

Micro-blog

Micro-blog được cung cấp bởi một số dịch vụ bao gồm Twitter, Jaiku. Các nền tảng này cung cấp một hình thức giao tiếp nhẹ nhàng, dễ dàng, cho phép người dùng chia sẻ thông tin về cuộc sống, hoạt động, ý kiến và trạng thái của họ.

Các chủ đề được khá đa dạng, từ các câu chuyện, tin tức đến các hoạt động thường ngày, các sự kiện hiện tại và các mối quan tâm khác. Các công cụ của blog tạo điều kiện dễ dàng chia sẻ thông điệp, trạng thái công khai hoặc chỉ cho phép hiển thị cho một nhóm người trong vòng liên hệ. Người dùng sử dụng mirco-blog như một công cụ để chia sẻ kinh nghiệm, ý kiến và bình luận hàng ngày.

Social search

Một công cụ tìm kiếm xã hội có thể được coi là một công cụ tìm kiếm cung cấp câu trả lời cho một câu hỏi từ một câu trả lời khác bằng cách xác định một người trong câu trả lời. Điều đó có thể xảy ra bằng cách truy xuất một truy vấn do người dùng gửi và xác định xem truy vấn đó có liên quan đến câu hỏi hay không; và cung cấp câu trả lời, bao gồm đường link dẫn đến nguồn thông tin, như một phần của kết quả tìm kiếm đáp ứng với truy vấn.

Rất ít công cụ tìm kiếm xã hội phụ thuộc duy nhất vào cộng đồng trực tuyến. Tùy thuộc vào bộ tính năng của một công cụ tìm kiếm cụ thể, những kết quả sau đó có thể được lưu và thêm vào kết quả tìm kiếm của cộng đồng, cải thiện mức độ liên quan của kết quả cho các tìm kiếm trong tương lai của từ khóa đó. Các công cụ tìm kiếm xã hội được coi là một phần của Web 2.0 vì chúng sử dụng tính năng lọc của các cộng đồng trực tuyến để nâng cao các nội dung đặc biệt thú vị hoặc có liên quan bằng cách sử dụng tính năng gắn thẻ. Các thẻ mô tả này được nhúng trong các trang Web, về mặt lý thuyết cải thiện kết quả tìm kiếm cho các từ khóa cụ thể theo thời gian. Một người dùng thường sẽ thấy các thẻ được đề xuất cho một cụm từ tìm kiếm cụ thể.

Xem thêm các bài viết liên quan khác: Mạng xã hội

Xem thêm nhiều bài viết hay tại:
Cổng thông tin toàn diện về phần mềm
Cổng thông tin VHRO - giải pháp quản lý nhân sự online